Bağlanma Bozukluğu Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Danışmanlık Süreci

İlişkilerimizde neden sürekli aynı döngülere giriyoruz? Terk edilme korkusu, duygusal kopukluk ya da aşırı bağımlılık neden oluşur? Bu gibi soruların yanıtı çoğu zaman çocukluk döneminde gelişen bağlanma biçimlerinde saklıdır. Bu yazıda, bağlanma bozukluğu nedir, neden oluşur, hangi belirtilerle kendini gösterir ve nasıl tedavi edilir gibi konulara detaylı bir şekilde değineceğiz.
Bağlanma Bozukluğu Nedir?
Bağlanma bozukluğu, bir bireyin sağlıklı ve güvenli ilişkiler kurmakta zorlanmasına neden olan, genellikle erken çocukluk döneminde gelişen psikolojik bir durumdur. Bu bozukluk, çocuğun ilk bakım veren figürleriyle (anne, baba veya bakıcı) kurduğu bağın zayıf, tutarsız veya travmatik olması sonucu ortaya çıkar.
Kişi, başkalarına güvenmekte zorlanır, duygusal yakınlıktan kaçınabilir ya da tam tersi, aşırı bağımlı davranışlar sergileyebilir. Bu durum yetişkinlikte romantik ilişkilerden arkadaşlıklara, hatta iş yaşamına kadar birçok alanda sorunlara yol açar.
Bağlanma Bozukluğunun Nedenleri
Bağlanma bozukluğu genellikle çocukluk döneminde yaşanan duygusal, fiziksel veya psikolojik ihmaller sonucunda gelişir. En yaygın nedenler:
-
Tutarsız ebeveynlik: Aile içinde duygusal destek bir gün var, diğer gün yoksa; çocuk güven duygusu geliştiremez.
-
Terk edilme veya ayrılık travması: Çocuğun bakım vereninden ayrılması (ölüm, boşanma vb.).
-
Fiziksel veya duygusal istismar
-
Sürekli değişen bakım verenler (kurum bakımı, sık taşınma vb.)
-
Aile içi şiddet veya madde bağımlılığı ortamında büyüme
Bu deneyimler çocuğun dünyaya ve insanlara dair temel inançlarını sarsar: “Ben sevilmeye değer değilim” veya “Kimseye güvenilmez” gibi köklü inançlar gelişebilir.
Bağlanma Bozukluğunun Belirtileri
✅ Çocuklukta:
-
Aşırı sessizlik ya da saldırganlık
-
Yakınlık kurmada zorlanma
-
Göz teması kurmama
-
Aşırı itaatkâr ya da kontrolcü davranışlar
-
Yabancılara karşı aşırı güven ya da hiç güven göstermeme
✅ Yetişkinlikte:
-
Duygusal yakınlıktan kaçınma
-
Aşırı kıskançlık veya terk edilme korkusu
-
Sağlıksız bağımlı ilişkiler kurma
-
Partnerine karşı duygusal kopukluk
-
Güvensizlik ve ilişki sabote etme davranışları
-
Değersizlik veya yalnız kalma korkusu
Bağlanma bozukluğu, ilişki bağımlılığı, duygusal yoksunluk, anksiyete, depresyon ve kişilik bozuklukları gibi başka psikolojik sorunlarla da iç içe geçebilir.
Bağlanma Bozukluğu Tedavi Edilebilir mi?
Evet, bağlanma bozukluğu tedavi edilebilen bir durumdur. Özellikle bireyin bağlanma stilini tanıması ve yeniden yapılandırması mümkündür. Bunun için en etkili yöntemlerden biri psikoterapidir.
Tedavi Sürecinde Kullanılan Yöntemler:
-
Bireysel terapi: Bağlanma geçmişinin incelendiği, travmaların çalışıldığı süreç.
-
Duygu Odaklı Terapi (EFT): İlişkisel şemaların fark edilmesini sağlar.
-
Şema Terapi: Çocuklukta oluşan temel inançların yeniden yapılandırılmasını hedefler.
-
EMDR Terapisi: Travmaların etkisini azaltmak için kullanılır.
-
Danışan-merkezli terapi: Güvenli terapötik ilişki yoluyla iyileşme sağlanır.
Terapi süreci kişiye özel olarak yapılandırılır ve sabır gerektirir. Ancak uzun vadede bağ kurma becerileri gelişir, birey daha sağlıklı ilişkiler kurmaya başlar.
Psikolog Öykü Tekiner ile Bağlanma Üzerine Derinleşin
Bağlanma bozukluğunu fark etmek ve üzerinde çalışmak, bireyin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır. Bu süreçte bir uzmandan destek almak iyileşmenin en etkili yollarından biridir.
🧠 Psikolog Öykü Tekiner, bağlanma bozukluğu üzerine bireysel danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
Uzmanlık alanı sayesinde, çocukluk travmalarıyla baş etme, bağlanma stillerini tanıma ve ilişkisel döngüleri dönüştürme konularında profesyonel destek alabilirsiniz.
👉 Detaylı bilgi ve randevu için iletişim sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
1. Bağlanma bozukluğu sadece çocuklarda mı görülür?
Hayır, temel olarak çocuklukta oluşur ancak etkileri yetişkinlikte ilişki problemleriyle kendini gösterir.
2. Bağlanma bozukluğu olan biri değişebilir mi?
Evet. Terapötik süreçle kişi bağlanma stilini güvenli bir yapıya dönüştürebilir.
3. Bu bozukluğu kendim fark edebilir miyim?
İlişkilerinizde sürekli aynı sorunları yaşıyorsanız veya yakınlıktan rahatsızlık duyuyorsanız, bu bir işaret olabilir. Kesin tanı için uzman değerlendirmesi gerekir.