Travmatik Yas Testi

Travmatik yas testi, bir kişinin kaybettiği birinin ardından yaşadığı duygusal ve psikolojik etkileri değerlendirmek için kullanılan bir ölçüm aracıdır. Bu test, özellikle travmatik kayıp durumlarında, yani kişinin ani, beklenmedik veya şiddet içeren bir şekilde bir yakınını kaybetmesi sonrası yaşadığı karmaşık yas sürecini anlamak için tasarlanmıştır. Amaç, kişinin yas sürecinde hangi noktada olduğunu ve bu sürecin normal yas reaksiyonlarını mı, yoksa müdahale gerektiren daha karmaşık bir yas bozukluğunu mu işaret ettiğini belirlemektir.

Travmatik Yas Belirtileri

Travmatik yas, normal yas reaksiyonlarına kıyasla daha şiddetli ve uzun süreli belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler arasında:

  • Sürekli kayıpla meşgul olma,
  • Kayıp sonrası dünyaya karşı güven kaybı,
  • Ani öfke patlamaları veya suçluluk duyguları,
  • Hayata devam etmede güçlük,
  • Ölen kişiye geri dönme arzusu gibi durumlar bulunur.

Travmatik Yas Testinde Hangi Sorular Sorulur?

Bu test, bireyin kayıptan sonra yaşadığı duygusal, bilişsel ve davranışsal tepkilerini anlamaya yönelik sorular içerir. Sorular genellikle bir ölçek üzerinden cevaplanır (1 = Hiç, 5 = Çok sık).

1. Duygusal Tepkiler (1-5 arası bir ölçekle yanıtlayın)

  1. Kayıp sonrası kendinizi sürekli üzgün ve boşlukta hissediyor musunuz?
  2. Kaybettiğiniz kişiye dair yoğun bir özlem veya arzu duyuyor musunuz?
  3. Ölen kişinin ölüm şekliyle ilgili sürekli düşünceler aklınıza geliyor mu?
  4. Ölen kişinin varlığını hala fiziksel olarak hissediyor musunuz?
  5. Geçmişteki hatalarınız nedeniyle kendinizi suçlu hissediyor musunuz?

2. Bilişsel Tepkiler (1-5 arası bir ölçekle yanıtlayın)

  1. Ölen kişiyi unutma korkusuyla sürekli olarak onun anılarını zihninizde tutmaya çalışıyor musunuz?
  2. Kayıp sonrası dünyayı adaletsiz veya anlamsız bir yer olarak görüyor musunuz?
  3. Hayatınızın kayıp sonrası tamamen kontrol dışına çıktığını hissediyor musunuz?
  4. Ölümle ilgili olayların detaylarını zihninizde tekrar tekrar canlandırıyor musunuz?
  5. Hayata devam etmek için gerekli motivasyonu bulmakta zorlanıyor musunuz?

3. Fiziksel ve Davranışsal Tepkiler (1-5 arası bir ölçekle yanıtlayın)

  1. Uyku düzeninizde ciddi bir bozulma yaşıyor musunuz?
  2. İştahınızda belirgin bir artış ya da azalma fark ettiniz mi?
  3. Ölen kişinin özel eşyalarına veya anılarına aşırı bir şekilde bağlılık gösteriyor musunuz?
  4. Günlük yaşamınıza dönmekte veya sorumluluklarınızı yerine getirmekte zorlanıyor musunuz?
  5. Sık sık kendinizi sosyal ortamlardan izole ediyor musunuz?

4. Travmatik Tepkiler (1-5 arası bir ölçekle yanıtlayın)

  1. Ölümle ilgili kabuslar veya tekrar eden korkutucu rüyalar görüyor musunuz?
  2. Beklenmedik bir şekilde ölen kişiyle ilgili anıların aklınıza gelmesi sizi derinden sarsıyor mu?
  3. Kaybınızdan sonra güvenliğiniz veya sevdiklerinizin güvenliği hakkında aşırı bir endişe taşıyor musunuz?
  4. Sürekli olarak kendinizi çaresiz veya kontrolsüz hissediyor musunuz?
  5. Kaybınızdan dolayı yaşamaya devam etmenin anlamsız olduğunu düşünüyor musunuz?

Popüler Travmatik Yas Ölçekleri

  1. Travmatik Yas Ölçeği (Traumatic Grief Inventory):
    • Travmatik yas tepkilerini ölçmek için yaygın olarak kullanılan bir araçtır.
  2. Çocuklar ve Gençler için Yas Ölçeği (Grief Experience Questionnaire for Children):
    • Travma yaşayan çocuk ve gençlerin yas süreçlerini anlamak için kullanılır.
  3. Komplike Yas Bozukluğu Ölçeği (Complicated Grief Assessment):
    • Normal yas ile komplike (karmaşık) yas arasındaki farkı belirlemek için tasarlanmıştır.

Test Sonuçlarının Değerlendirilmesi

  1. Puanlama:
    • Her bir soru için verilen puanlar toplanır.
    • Düşük puanlar: Normal yas reaksiyonlarını ifade eder.
    • Orta puanlar: Karmaşık yas tepkileri görülebilir; takip edilmelidir.
    • Yüksek puanlar: Travmatik yas veya komplike yas bozukluğu belirtileri olabilir; bir uzmana başvurulması önerilir.
  2. Kriterler:
    • Normal Yas: Kaybın ardından doğal olarak ortaya çıkan üzüntü ve yas belirtileridir.
    • Komplike Yas: 6 ay veya daha uzun süre şiddetli yas belirtileriyle karakterizedir.
    • Travmatik Yas: Kayıp sonrası travmatik olaylarla baş edememe durumu söz konusudur.

Travmatik yas testi, kişinin kayıpla nasıl başa çıktığını anlamak için bir rehberdir. Eğer test sonuçları yüksek puanlara işaret ediyorsa, bu kişinin normal yas sürecinden daha derin bir duygusal zorluk yaşadığını gösterebilir. Bu durumda, bir psikolog, psikiyatrist veya yas terapisti ile görüşmek önemlidir. Unutmayın, yas doğal bir süreçtir, ancak bazen profesyonel destek iyileşme sürecini kolaylaştırabilir.

© 2022 ÖYKÜ TEKİNER. WEB MASTER BİLGE YILMAZ – TELİF HAKLARI SAKLIDIR.

× Size nasıl yardım edebilirim?